Nhà thơ Thu Phong – Trần Kiêm Đoàn
Anh Thu Phong ơi.
Sáng nay anh Hoàng Ngân Hà tin cho biết:
Nhà thơ Thu Phong vừa ra đi.
Em buồn. Lữ nhan sầu lĩnh lạc…!
Người trong giới văn bút duy nhất mà tôi xưng “em” không còn nữa.
Và giọng nói ấm áp miền Nam: “Đoàn, anh hiểu em…” sẽ vắng hẳn từ đây.
Đời là một cuộc chơi phải không anh?
Với 3254 câu thơ hoa gấm của truyện Kiều đầy bi tráng đến thế mà Nguyễn Du còn cho rằng, “lời quê góp nhặt dông dài, mua vui cũng được một vài trống canh” thì sá gì dăm ba lời lục bát riêng tư. Thế nhưng, đã có hơn một lần anh nhắn gởi: “TKĐ ơi, ngày anh chết, em gắng viết đôi dòng tiễn đưa anh nghen.” Em tẩn mẩn hỏi lại: “Giữa cuộc đời vô thường — sinh hữu hạn, tử vô kỳ — nầy, biết ai đi sớm hơn ai mà nói trước anh Thu Phong hè?”
Ngày đó, anh nói: “Em còn trẻ hơn anh nhiều, nhưng nếu em đi trước, anh sẽ làm tặng em 3 bài thơ: Một bài thơ Xanh cho tuổi trẻ, bài thơ Trắng cho tuổi già và một bài thơ Vàng cho ngày tiễn biệt…”
Ngày đó là bây giờ. Anh đi trước. Mới đó mà anh đã thành “người thiên cổ”. Chuyện đời anh cũng đầy hương hoa và lãng đãng phong trần như Thơ Xanh của anh mà em viết lời tựa lần đầu “Thu Phong và cõi thơ Xanh” năm 1995. Luận về cuộc đời người cũng như luận về Thơ, anh viết:
Ta vẽ dấu chân người lạc bước
Tóc bơ phờ tìm rẽ đường ngôi
Chân dung tuy vẽ chưa tròn vẹn
Một chút phấn màu tô điểm chơi
(Thu Phong. Thơ Xanh tập I)
Anh Thu Phong biết rồi đó, viết điếu văn cũng là chút “nghề mọn riêng tay” khá sở trường của em. Nhưng điếu văn là lời vĩnh biệt. Người nghệ sĩ ra đi và trở về không hẹn trước, nên vĩnh biệt có khi là khởi điểm của bắt đầu. Anh lại là người thường quán niệm ý nghĩa thâm sâu của giáo lý nhà Phật nên anh em mình vẫn thường nhìn thời gian và tóc bạc bằng tâm ý an lạc, gẫm chuyện sinh tử luân hồi như một cuộc viễn du từ vô thủy đến vô chung. Biết đâu, có một sớm mai vui hay một buổi chiều buồn nào đó, bất chợt thơ anh lại chắp cánh khiến anh trở về làm “chút phấn màu tô điểm chơi” cho cuộc đời đầy thiện ác, rất đẹp mà lại buồn não nùng “tạc nhật dạ xoa tâm, kim triêu Bồ tát diện” này.
Vì thế, tiễn biệt anh, em không viết điếu văn như thường lệ mà làm… thơ!
Rồi đây, mơ hồ, trong tiếng vọng gió sớm mưa chiều, em sẽ mường tượng có dư vang giọng ngâm thơ, những vần thơ song thất lục bát như Nguyễn Khuyến khóc bạn Dương Khuê ngày trước mà anh thường rất thích ngâm nga mỗi lần họp mặt.
Anh Thu Phong ơi, em tiễn biệt anh với một tâm tình sâu lắng đầy thương tiếc. Tiễn biệt anh, tiễn biệt một hồn thơ đã miên du giữa cuộc đời nầy và trong kiếp lai sinh thơ sẽ chắp cánh cho anh bay vào vùng trời Đâu Suất.
Thơ thuần khiết là biểu tượng của Tâm mà chỉ có sự lặng im mới là hồn thơ lai láng nhất. Lời nói, chữ nghĩa tuy chỉ là phương tiện hình tướng nghèo nàn; nhưng dẫu sao, cũng cho em nói được đôi lời:
TIỄN BIỆT THU PHONG
Tin buồn thi sĩ Thu Phong:
Thơ Xanh vừa khuất giữa dòng thiên thu!
Sáng Sacto mưa mù tiễn biệt
Chiều Cali nắng tiếc ngậm ngùi
Tha hương gặp gỡ quê người
Văn chương là bạn tuổi đời là Anh
Giữa thế sự trọc thanh câu chấp
Mặc cho đời duyên hợp duyên tan
Hồn nhiên mây trắng thênh thang
Khi vui chén rượu khi tràn câu thơ
Trời phương ngoại bên bờ tĩnh lặng
Anh cùng tôi đội nắng nghe thiền
Thơ Xanh tình bạn vong niên
Yêu thơ yêu cả bạn hiền yêu thơ
Chuyện đất nước giấc mơ đòi đoạn
Gối ngang tàng bi tráng lên nhau
Trăm năm như sóng bạc đầu
Buồn vui thương giận qua cầu nước trôi
Hôm gặp mặt thôi rồi lần cuối
Nhẹ bước đời Anh vội ra đi
Hồn thơ thắp đuốc từ bi
Soi đường dẫn bước người về bến Không
Bờ Duyên Nghiệp mênh mông chờ đợi
Xin nguyện cầu hồn tới trời Thơ
Tây Phương mây trắng đường xưa
Con thuyền Bát Nhã tiếp đưa Anh về
Sacramento, 2- 4- 2014
Trần Kiêm Đoàn